شرایط بالینی احراز مرگ مغزی

1. بیمار در اغمای عمیق باشد یعنی اینکه چشمانش بسته باشد، هیچ نوع حرکت ارادی نداشته باشد وهیچ تحریک درد ناکی هم پاسخ ندهد ( براساس معیار گلاسکو ۳GCS= باشد )

باید توجه داشته باشیم که:

الف) حرکات رفلکسی نخاع که با تحریک دردناک ایجاد می شوند اهمیتی ندارند چراکه این حرکات نخاعی بعد از مدتی بعلت از بین رفتن اثر مهاری مغز بر روی نخاع، ظاهر می شوند. در این حالت برای افتراق می توان تحریک دردناک را بر ناحیه صورت ، خصوصا بین دو ابرو (گلابلا) انجام داد که اگر حرکات بیمار رفلکس نخاعی باشد با تحریک این ناحیه هیچگونه حرکتی مشاهده نمی شود.

ب) باید شواهدی دال بر مصرف داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی وجود نداشته باشد.

ج) باید بیمار هیپوترم نباشد( ۳۲ >T) چون میتواند عامل اغمای بیمار باشد.

د) اختلالات متابولیک ، توکسیک وآندوکرین عامل اغمای بیمار نباشد.

ه) حتی الامکان با اقدامات معمول، علت اغما مشخص شده باشد.

2. باید تنفس بیمار کاملا قطع شده باشد( آپنه) و فقط بوسیله دستگاه تنفس مصنوعی، فعالیت های تنفسی وی برقرار باشد.

توجه) در این مورد رد مصرف داروها ی شل کننده وسایر داروها بعنوان عامل نارسایی تنفسی ضروری است.

3. فقدان رفلکس های ساقه مغز شامل:

الف) رفلکس مردمک= مردمک ها به نور پاسخ نمی دهند وثابت ومیدریاز می باشند.

ب) رفلکس قرنیه= با تحریک قرنیه هیچگونه عکس العملی مشاهده نمی شود.

ج) رفلکس اکولوسفالیک یاDolls Eye  = با گردش سر به چپ و راست چشم بیمار ثابت است وبه طرفین منحرف نمی شود.

د) رفلکس اکولووستیبولار یا تست کالریک= با تحریک مجرای گوش وپرده تیمپان با آب سرد، هیچگونه حرکتی در چشمان بیمار ایجاد نمی شود (عدم ایجاد نیستاگموس)

ه) رفلکس گاگ=  در هنگام آسپراسیون ترشحات حلق، سرفه یا حالت تهوع واستفراغ ایجاد نمی شود.

اگر شرایط فوق احراز گردد، مرگ مغزی از نظر بالینی قطعی شده است. در این صورت براساس دستور العمل شماره ۳۵۳۶۲ س مورخه ۲۶/۳/۱۳۸۱ معاونت سلامت، کلیه بیمارستانهای دولتی وغیر دولتی موظف به اعلام موارد مرگ مغزی به مرکز مدیریت پیوند اعضاء می باشند.

توجه: کلیه یافته های بالینی وتست های تشخیصی میبایست ۲۴ ساعت بدون تغیییر بمانند.

اگر چه تشخیص مرگ مغزی ، بالینی است ولی تایید نهایی یافته های بالینی با انجام اقدامات پاراکلینیک تکمیلی کامل می شود این آزمون ها شامل موارد زیر می باشد:

تست آپنه:

قبل از جدا کردن بیمار از دستگاه ونتیلاتور بمدت ۱۰دقیقه اکسیژن ۱۰۰%(۱۰۰= Fio ) به بیمار می دهیم وسپس بیمار را از دستگاه جدا می کنیم و بلافاصله از طریق لوله تراشه، اکسیژن به میزان ۶ لیتر در دقیقه به بیمار می دهیم ومیزان اکسیژناسیون بوسیله یک اکسی متر کنترل می شود (%۹۵ oSat ) در این حالت میبایست با انجام مکرر تست گازهای خون شریانی (ABG) میزان فشار دی اکسید کربن خون شریانی(paCo) را بررسی کرده واز طرفی هرگونه فعالیت تنفسی بیمار را مدنظر داشت. در صورتیکه paCo به ۶۰mmHg برسد وهیچگونه فعالیت تنفسی در بیمار مشاهده نشود، تست آپنه مثبت است وموید مرگ مغزی است؛ ولی در هنگام انجام آن باید مراقب بود بیمار دچار هیپوکسی و افت فشارخون نشود.

با توجه به اینکه در هنگام انجام این تست امکان ایست قلبی بسیار بالاست لذا اولاً میبایست  اقدامات مربوط به احیاء قلبی ، قبل از انجام آزمون فراهم شده  باشد؛ ثانیاً حتی الامکان  انجام تست با کوتاهترین فاصله زمانی ممکن قبل از اتاق عمل و برداشت اعضاء  انجام  شود.

الکترآنسفالوگرافی (EEG):

EEG  در دو نوبت و حداقل به فاصله ۶ ساعت و هر  نوبت بمدت ۲۰ دقیقه انجام  می  شود. ایزوالکتریک  بودن EEG  در دو نوبت مؤید مرگ مغزی است.