اولین عمل پیوند قلب رباتیک در آمریکا با موفقیت انجام شد

 مرکز پزشکی بیلور سنت لوک ایالت هیوستون، میزبان رویداد تاریخی در مارس ۲۰۲۵ بود. جراحان این مرکز توانستند اولین پیوند قلب رباتیک کامل را در این کشور با موفقیت انجام دهند. این عمل یک جهش قابل توجه در جراحی قلب با کمک ربات محسوب می‌شود. این پیشرفت می‌تواند امیدهای تازه‌ای را برای هزاران بیمار مبتلا به نارسایی قلبی حاد زنده کند که به پیوند قلب به عنوان تنها راه نجات زندگی خود چشم دوخته‌اند.

بیمار مورد نظر مردی ۴۵ ساله با نارسایی شدید قلبی، ماه‌ها بستری بود و به عنوان نخستین فرد در ایالات متحده تحت عمل پیوند قلب با روش رباتیک کم‌تهاجمی قرار گرفت. در این شیوه، بر خلاف جراحی‌های سنتی که نیاز به شکافتن استخوان سینه دارند، جراحان از طریق برش‌های کوچک و دقیق، قلب معیوب را خارج و قلب اهدا شده را جایگزین کردند؛ بدون آسیب به دیواره قفسه سینه.
دکتر کنت لیاو، جراح ارشد این عمل و از پیشگامان جراحی قلب با کمک ربات، توضیح داد که این روش با کاهش آسیب بافتی، روند بهبودی را تسریع می‌کند؛ موضوعی حیاتی برای بیماران دریافت‌کننده پیوند که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند. همچنین، کاهش خطر عفونت، تسریع در بازیابی توان تنفسی و حرکتی از دیگر مزایای این روش است.

در این عمل، تیم جراحی از فضای پیش‌صفاقی برای دسترسی به قلب استفاده کردند، که موجب شد نیازی به بریدن استخوان نباشد. این تکنیک با کاهش درد، خونریزی و نیاز به تزریق خون، برای بیماران پیوندی که باید پاسخ ایمنی بدنشان به دقت مدیریت شود، بسیار ارزشمند است.
سیستم رباتیک مورد استفاده، با داشتن بازوهایی با قابلیت حرکت بسیار دقیق و انعطاف‌پذیر، امکان انجام حرکاتی را فراهم می‌کند که با دست انسان امکان‌پذیر نیست. این دقت بالا در برش و بخیه‌زنی، باعث می‌شود جراحی در فضاهای تنگ مانند قفسه سینه با موفقیت انجام شود.

جراحی رباتیک در برابر جراحی تهاجمی

پیوندهای رایج قلب همیشه با یک برش بزرگ و ایجاد شکاف در استخوان سینه (استرنوم) جهت باز کردن قفسه سینه بیمار انجام می‌شود. این روش اگرچه مفید است، اما به بدن آسیب قابل توجهی می‌زند و زمان بهبودی طولانی‌تر و خطرات بیشتری را به دنبال دارد. اما در این روش جدید، تیم جراحی از یک ربات جراحی پیشرفته استفاده کردند. این ربات قابلیت ایجاد یک سری برش‌های کوچک و بسیار دقیق را دارد. از طریق همین دهانه‌های کوچک، جراحان توانستند قلب از کار افتاده را با دقت از بدن خارج کرده و عضو اهدایی را در جای خود پیوند بزنند. نکته بسیار مهم این است که در طول این فرآیند، دیواره قفسه سینه بیمار حفظ شد و نیازی به شکافتن کامل استخوان سینه نبود.

مزایای جراحی رباتیک

دکتر کنت لیائو، جراح اصلی این عمل و از پیشگامان شناخته شده در زمینه جراحی‌های قلبی رباتیک به توضیح مزایای اجتناب از برش بزرگ قفسه سینه پرداخت. براساس گفته او، به حداقل رساندن آسیب جراحی از طریق رویکرد رباتیک، به طور چشم‌گیری بهبود زخم و سرعت بازیابی را سرعت می‌بخشد. این کار به ویژه برای بیمارانی که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند که به دلیل ضعف سیستم ایمنی، بیشتر در معرض عفونت هستند، از اهمیت حیاتی برخوردار است.

علاوه بر این، این روش جدید خطر عفونت را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. بیماران نیز می‌توانند تحرک و عملکرد تنفسی خود را در مدت زمان کوتاه‌تری پس از جراحی به دست آورند، که این موضوع کیفیت زندگی آن‌ها را پس از پیوند تا حد زیادی بهبود می‌بخشد.

دقت و انعطاف‌پذیری بی‌نظیر جراحی رباتیک

این موفقیت بی‌نظیر، مدیون دقت فوق‌العاده و انعطاف‌پذیری جراحی رباتیک است. بازوهای مفصلی ربات که توسط جراح از طریق یک کنسول کنترل می‌شوند، قادر به انجام حرکاتی هستند که دست‌های انسان به دلیل محدودیت‌های فیزیکی نمی‌توانند انجام دهند. این قابلیت به جراحان امکان می‌دهد تا تشریح‌های بسیار ظریف و بخیه‌زنی‌های دقیق را حتی در فضاهای بسیار کم و دشوار داخل قفسه سینه انجام دهند. این میزان دقت بالا، خطاهای انسانی را به حداقل رسانده و نتایج جراحی را بهبود می‌بخشد.

جراحان از طریق فضای پیش‌صفاقی (preperitoneal space) به قلب دسترسی پیدا کردند. این روش، نیاز به برش استخوان را به کلی از بین می‌برد. نتیجه این روش کاهش چشمگیر درد پس از عمل، کمتر شدن خونریزی و کاهش نیاز به تزریق خون بود. این مزایا برای بیماران پیوندی که باید پاسخ ایمنی خود را به دقت مدیریت کنند تا بدن آن ها عضو جدید را پس نزند، بسیار حیاتی است.

 نتایج این جراحی رباتیک برای بیمار 45 ساله، خیلی دراماتیک بود. او حدود یک ماه را در بیمارستان گذراند تا بهبودی کامل پیدا کرد و سپس بدون هیچ‌گونه عارضه‌ای توسط پزشکان معالج مرخص شد. این بهبودی سریع و بدون مشکل، نشانه‌ای قدرتمند از قابلیت این تکنیک جدید است.

مدیران ارشد بیمارستان و تمامی کادر پزشکی، این عملیات را به عنوان نقطه عطف اساسی که می‌تواند نحوه انجام پیوند قلب را در آینده متحول کند، مورد ستایش قرار دادند و این موفقیت را گامی بزرگ در ایمن‌سازی و تسهیل جراحی‌های دشوار دانستند.  متخصصان حوزه پزشکی بر این باورند که پذیرش گسترده‌تر سیستم‌های رباتیک در جراحی می‌تواند مزایای مختلفی را برای تعداد بیشتری از بیماران به ارمغان آورد: جراحی‌های کم‌تهاجمی‌تر، بهبودی سریع‌تر و عوارض کمتر. دکتر تاد روزنگارت، رئیس دپارتمان جراحی مایکل ای. دباگی در بیلور، این عمل را گامی عظیم به سوی آینده‌ای بهتر در پیوند قلب» در ایمن‌تر کردن حتی سخت ترین جراحی‌ها خواند.